Аспірант фізіка-тэхнічнага факультэта Гродзенскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя Янкі Купалы, малодшы навуковы супрацоўнік навукова-даследчай лабараторыі «Фізіка-хімічных метадаў даследавання навакольнага асяроддзя» Мікалай Кур'ян у ліку шасці перспектыўных аспірантаў Гродзеншчыны. Малады вучоны атрымаў стыпендыю Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь на 2017 год.
Падтрымку на вышэйшым узроўні аспірант атрымаў за распрацоўку метаду даследавання элементнага складу пігментаў фарбаў аб'ектаў жывапісу з выкарыстаннем лазерна-эмісійнага спектральнага аналізу і спецыялізаванага праграмнага забеспячэння. З дапамогай атрыманых вынікаў даследаванняў можна пацвярджаць ці абвяргаць аўтарства жывапіснага твора, а таксама вызначаць часовыя рамкі яго стварэння.
– Аналізатар прызначаны для вызначэння элементнага хімічнага складу доследнага аб'екта. Калі апісаць методыку вымярэння, то лазер выпраменьвае магутны светлавы імпульс, які падае на аб'ект. Пры гэтым узнікае гарачая плазма, выпраменьванне якой успрымаецца прыборам і аналізуецца па спектральных складальніках. Інфармацыя аб размеркаванні інтэнсіўнасці святла плазмы на розных даўжынях хваль дазваляе рабіць высновы пра змест розных элементаў у аналізаваным рэчыве, - патлумачыў спецыфіку сваёй дзейнасці Мікалай Кур'ян. - Сумесна з кафедрай інфармацыйных тэхналогій універсітэта, а больш канкрэтна з загадчыкам кафедры сучасных тэхналогій праграмавання факультэта матэматыкі і інфарматыкі, кандыдатам фізіка-матэматычных навук Ладай Рудзікавай, мадэрнізавалася праграмнае забеспячэнне для гэтага прыбора пад аналіз карцін. Мы выязджалі ў музеі Гродна і Гомеля, дзе даследавалі шэраг аб'ектаў. На сённяшні дзень ужо ёсць база знятых спектраў. З часам іх апрацоўка будзе вырабляцца аўтаматычна.
Аналіз спектраў твораў мастацтва дазваляе зрабіць выснову аб іх складзе і, такім чынам, аб прыналежнасці да той ці іншай эпохі, таму ці іншаму аўтару. Параўноўваючы, напрыклад, спектры карцін вядомага аўтара са спектрам карціны меркаванага мастака, можна з высокай пэўнасцю пацвердзіць або абвергнуць аўтарства, выявіць падробку.
Зараз Мікалай Кур'ян займаецца даследаваннямі прыкладнога характару. З дапамогай апісанай методыкі вывучае ўласцівасці керамічнай пліткі. Узоры сучаснай керамічнай пліткі прадаставіла для даследаванняў буйное айчыннае прадпрыемства. Там таксама ёсць абсталяванне для аналізу элементнага складу, але яно менш дакладнае, чым існуючы ва ўніверсітэце аналізатар і выяўляе меншы лік хімічных элементаў, якія ўваходзяць у склад пліткі.
– Дадаўшы ў склад цела пліткі корунд, за кошт чаго павялічылася яе зносаўстойлівасць, мы распрацавалі новы ўзор для цяжкіх умоў эксплуатацыі, - расказаў Мікалай Кур'ян. - Яшчэ я займаюся даследаваннем пяскоў, узятых з кар'ераў у ваколіцах Гродна. Цікавяць менавіта сярністыя і хлорыстыя злучэнні ў пяску, таму што ў залежнасці ад утрымання дадзеных злучэнняў змяняюцца характарыстыкі будаўнічых матэрыялаў і сумесяў, у якіх гэтыя пяскі выкарыстоўваюцца.
Варта адзначыць, што методыка вызначэння элементнага складу розных аб'ектаў працягвае бесперапынна ўдасканальвацца і можа быць карысная шырокаму колу спецыялістаў для ацэнкі якасці зыходнай сыравіны і выпускаемай прадукцыі.
Гродзенскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Янкі Купалы